Sommige mensen willen gewoon niet met elkaar praten, die vechten elkaar de rechtszaal uit
AMSTERDAM – Ouders die uit elkaar gaan, zijn vanaf nu verplichtafspraken te maken over de kinderen in een ouderschapsplan. „Een heel klein stapje in de goede richting”, noemen de Dwaze Vaders het. „Goed bedoeld, maar ik denk dat door deze wetgeving ouders niet beter met elkaar samenwerken”, zegt bijzonder hoogleraar familierecht prof. Caroline Forder over de nieuwe bepaling in de herziene wet ‘bevordering voortgezet ouderschap en zorgvuldige echtscheiding’ die gisteren in werking is getreden.
Het is de vraag wat de rechter met deze wet zal doen. Wat kán hij doen als de mensen toch géén ouderschapsplan maken?” aldus Forder, werkzaam bij de universiteit van Maastricht. „En stel dat de rechter zegt dat het plan onvoldoende is en de scheiding niet door kan gaan. Dat heeft veel meer gevolgen dan alleen voor de omgang tussen ouders en kinderen.”
Jaarlijks zijn er zo’n 40.000 echtscheidingen en gaan zo’n 70.000 samenwonende stellen uit elkaar. In 25 procent van de gevallen zijn er grote (en ruim de helft daarvan extreem grote) geschillen over geld en omgangsregeling en dergelijke, met alle gevolgen voor de kinderen van dien. Een op de vijf kinderen (500.000) in Nederland ziet de vader niet, 60.000 kinderen de moeder niet. Daarnaast blijkt voor een op de vijf kinderen de omgang na een jaar slecht geregeld.
Vrijblijvend
„Een ouderschapsplan wordt nu verplicht. Maar het is nog steeds te vrijblijvend. In de praktijk zal er niet veel veranderen”, zegt de woordvoerder van Dwaze Vaders, de stichting die al bijna twintig jaar strijdt voor gelijkwaardig ouderschap na scheiding. „Sommige mensen willen gewoon niet met elkaar praten, die vechten elkaar de rechtszaal uit. Of ze zeggen na drie weken: ‘Bekijk het maar met dat plan’. Er is niemand die kijkt of na drie maanden de afspraken worden nagekomen.”
Caroline Forder: „Dat een rechter zegt: die omgang is nodig, dat helpt niet. Die man en vrouw hebben beiden emotionele problemen, het vertrouwen in elkaar is geschonden. Je moet ze helpen dat vertrouwen langzaamaan weer op te bouwen.”
Ook al was het nog niet verplicht, veel advocaten werken al langer met een ouderschapsplan. „Het is belangrijk dat ouders met elkaar praten en afspraken maken over de kinderen. Die afspraken zijn soms heel oppervlakkig, maar kunnen ook heel uitgebreid zijn, tot de toekomstige tatoeages en piercings aan toe”, aldus De Gier, woordvoerder van de vereniging van Familierecht Advocaten Scheidingsbemiddelaars. „Maar het gaat niet altijd goed. Het is soms verbazingwekkend wat mensen elkaar aan kunnen doen en hoe weinig ze het belang van het kind dienen”, zegt De Gier, zelf mediator en advocaat familierecht in Rotterdam. „Het is niet zozeer dat de ouders niet voor de kinderen kunnen zorgen. Maar mama en papa zijn boos op elkaar, papa is bang dat hij financieel wordt uitgekleed, mama is bang dat ze op een flatje driehoog achter terechtkomt en zet in de strijd de kindjes in. Dat doet ze overigens vaak onbewust.”